Digitale voorzieningen zijn niet meer weg te denken uit het onderwijs. In onze vorige blog maakten we onderscheid tussen ‘slechts’ digitaliseren en daadwerkelijk digitaal transformeren. In deze blog zetten we uiteen wat de impact van een digitale transformatie op alle personeelslagen in het onderwijs is. Een onvermijdelijk gevolg van digitale transformaties is namelijk dat ze om inspanningen van onderwijspersoneel op ieder niveau vragen. Maar, na werken komt loon: digitale transformaties brengen innoverende mogelijkheden met zich mee die het verzorgen van onderwijs toegankelijker maken. In deze blog zoomen we in op een belangrijke digitale transformatie: het monitoren van studievoortgang en -resultaten van studenten.
Monitoring als actuele digitale transformatie in het onderwijs
Monitoring van studievoortgang en -resultaten is een typerend voorbeeld van een actuele digitale transformatie in het onderwijs. Door tal van middelen en tools kan data op vernieuwende manieren worden vergaard en is data op innovatieve wijzen in te zetten. Deze data kunnen vervolgens op verschillende manieren worden weergegeven, zoals in grafieken en tabellen. Wat betekent deze digitale transformatie voor onderwijspersoneel op alle niveaus?
Impact van monitoring op drie beroepen in het onderwijs
We bespreken de impact van de digitale transformatie monitoring van studievoortgang en -resultaten over drie lagen van onderwijsdoelgroepen: docent, student en directeuren (bedrijfsvoering). We kunnen alvast verklappen dat deze impact groot is en om overstijgende samenwerking vraagt. Zijn er ook verschillen tussen de niveaus?
Onderwijsdirecteuren
De belangrijkste impact van studievoortgang en -resultaten monitoren op onderwijsdirecteuren is met afstand de nieuwe mogelijkheden om te sturen op deze data. Hier komen belangrijke vragen op strategisch niveau bij kijken. De belangrijkste taak voor onderwijsdirecteuren in context van deze digitale transformatie is dan ook om vast te stellen wat de randvoorwaarden voor sturing op studievoortgang en
-resultaten zijn.
Onderwijsdirecteuren dienen heldere afspraken te maken over wat er precies gemeten wordt. Vervolgens dienen zij een plan op te stellen voor wie de data gaat meten, en wat dat betekent voor de professionele ruimte van docenten. Een andere belangrijke randvoorwaarde voor sturing op studievoortgang en -resultaten is het definiëren van hoe de data gemeten wordt, hoe je gaat controleren dat je daadwerkelijk meet wat je wil meten en bovendien hoe de data geïnterpreteerd en gecommuniceerd wordt. En dan is er nog de kwestie rondom privacy. Het laatste waar je als onderwijsdirecteur op zit te wachten is een privacy schandaal. Dit vraagt om een nauwe afstemming met de ICT afdeling.
Docenten
De impact van monitoring op docenten is in eerste instantie een zekere bereidheid en flexibiliteit om (gedeeltelijk) afscheid te nemen van de oude en vertrouwde werkwijze. De impact zal dan ook per docent verschillen, afhankelijk van de mate waarin de docent een nieuwe werkwijze moet toe-eigenen en wat dat van de docent vraagt.
Aangezien docenten een meer uitvoerende rol spelen in context van deze digitale transformatie, dienen zij in samenspraak met onderwijsdirecteuren, heldere afspraken te maken over de interpretatie en communicatie van studievoortgang en -resultaten. Mag de docent vervolgens ook afwijken van deze opgestelde normen op basis van eigen inzicht om maatwerk te blijven voorzien? Komt de werkdruk niet in het geding met de komst van deze digitale transformatie?
Ten derde groeien door digitale monitoring de mogelijkheden om inzichten en resultaten terug te koppelen naar de studenten zelf, maar ook naar de ouders. Het voeren van rapportgesprekken met ouders bijvoorbeeld kan er drastisch anders uit gaan zien. Ook hier komt het subjectieve karakter van de docent om de hoek kijken. Wij denken dat docenten hier met name onderling van elkaar kunnen leren en best practices kunnen opstellen.
Ten vierde is het essentieel dat docenten geduldig meegenomen worden in een digitale transformatie als deze, door ze onderdeel te laten uitmaken van de oplossing. Aangezien docenten een uitvoerende rol spelen, valt of staat de digitale transformatie met deze doelgroep. Wanneer docenten worden meegenomen, is de kans op slagen aanzienlijk groter. Hoe dit er concreet uit kan zien, bespreken we in onze visie op changemanagement.
Studenten
Studenten zijn per uitstek een doelgroep die digitale transformaties omarmen. Zij zijn over de grote lijn immers vaardig met digitale middelen en spenderen op dagelijkse basis veel tijd aan smartphones, laptops en andere digitale voorzieningen. Het kan voor studenten een verrijking zijn om visueel, of anderszins afwijkend van cijfers en letters op de hoogte te worden gebracht van hun studievoortgang. Het aantal mogelijkheden om op de hoogte te zijn van de studievoortgang is immers niet meer tijd- of plaatsgebonden. Dit kan tevens ook een nadeel voor studenten zijn: ze kunnen minder goed achterstanden en onvoldoendes verbergen of verbloemen.
Monitoring is complex en veeleisend maar is de moeite waard
Samengevat zien wij monitoring en sturing op studievoortgang en -resultaten als actuele digitale transformatie met grote impact op de onderwijsinstelling over alle personeelslagen heen. Van met name onderwijsdirecteuren en docenten wordt veel gevraagd om deze digitale transformatie te omarmen. De bijbehorende vraagstukken zijn complex en vragen om nauwe afstemming door de gehele organisatie heen.
